Budy Łańcuckie (prawe)

Miejscowość położona kilka kilometrów na wschód od Białobrzegów. Zabudowania znajdują się po obu stronach Wisłoka, który dzieli miejscowość na dwie części: Budy Lewe i Budy Prawe.

Obszar Prawych i Lewych Bud Łańcuckich wynosi ogółem 1639 ha.

Budy Łańcuckie od północy sąsiadują z Opaleniskami, od wschodu z Laszczynami i Gniewczyną, od południowego wschodu ze Świętoniową, a od zachodu z Korniaktowem.

Budy Łańcuckie były lokowane zapewne w XV wieku przez Pileckich, dziedziców Łańcuta. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z początku XVII wieku i jest zawarta w „Rejestrze poborowym ziemi przemyskiej z 1628 roku”.

Nazwą „budy” określano wówczas prymitywne piece do wypalania węgla drzewnego i potażu. Uzyskiwanie tych produktów było głównym zajęciem dawnych mieszkańców tej osady.

Budy Łańcuckie były związane z dobrami łańcuckimi – i tak kolejno po Pileckich należały do Stadnickich, następnie Lubomirskich i w końcu do Potockich.

Budy Łańcuckie, podobnie jak inne miejscowości gminy, obfitują również w szereg ciekawych obiektów zabytkowych.

Kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Marii Panny

Usytuowany w centrum wsi Budy Łańcuckie .Wybudowany w latach 1947-1952, według projektu inżyniera architekta Wawrzyńca Dajczaka. Wymurowany z cegły , otynkowany, orientowany, bazylikowy, z półkolistnym prezbiterium .Nawy boczne z transeptowymi kaplicami. W nawę północną wkomponowana kwadratowa wieża z zegarem. Fasada zachodnia zwieńczona trójkątnym szczytem z datą 1952, flankowana niskimi, półokrągłymi wieżyczkami połączonymi arkadowym podcieniem z tarasem na górze. Wewnątrz ołtarz główny według projektu inżyniera Wawrzyńca Dajczaka , wykonany przez miejscowych stolarzy oraz polichromia wykonana w 1979 roku przez artystę malarza Stanisława Jakubczyka z Krakowa.

Wały Chmielnickiego

W lasach korniaktowskich w pobliżu granicy z Opaleniskami znajduje się wzniesienie. Bez większego trudu można zauważyć, że naturalna wydma została tu przekształcona w umocnienia ziemne, służące do obrony. Z dawien dawna określano to miejsce nazwą „Wały Chmielnickiego”, opowiadając, że w czasie powstania kozackiego tu właśnie doszło do starcia wojsk kozackich z oddziałami polskimi.

Kapliczka w lesie

W roku 1868 wybuchła w Galicji epidemia cholery. Organizmy najsilniejsze przetrwały chorobę. Słabsi zaś masowo umierali. Ozdrowieńcy tworzyli ekipy, które zajmowały się opieką nad chorymi i grzebaniem zmarłych. Na cmentarz choleryczny wybrano miejsce na skraju lasu, na rozstaju dróg z Bud do Opalenisk i z Bud do Żołyni Grabnika. Wykopano dół o głębokości 4 m i warstwami układano zmarłych posypując ich wapnem, które przekazał rządca folwarku Budy. W/g ówczesnych szacunków pogrzebano ok. 1000 zmarłych z Bud, Korniaktowa i Grabnika. Po wygaśnięciu epidemii grób zasypano i ogrodzono ostrokołem. Rządca folwarku Budy, który stracił całą rodzinę (żonę i czworo dzieci) ufundował kaplicę murowaną do której rzeźby wykonał Andrzej Bartnik „Kołodziej”. Na frontowym deskowaniu Wojciech Bosak "Kuśnierz" namalował olejny obraz przedstawiający kwarantannę z "Ojca Zadżumionych" J. Słowackiego. Malunek został zniszczony podczas wykonywania częściowego remontu, który został wykonany na zlecenie leśnictwa Budy. W roku 1998 ks. proboszcz Władysław Szular wystąpił z inicjatywą przeprowadzenia remontu kapitalnego kaplicy, który wykonał leśniczy Władysław Sobuś z członkiem Rady Parafialnej Władysławem Dyrda.

W latach 20-tych XX wieku, profesor Akademii Medycznej w Krakowie wraz z grupą studentów rozpoczął badania cmentarza. Rozkopano mogiłę i stwierdzono żywotność zarazków cholery. Podobno kilku studentów zmarło. Po tym fakcie okoliczna ludność przez długie lata w okolicach cmentarza nie zbierała runa leśnego.

Kapliczka św. Franciszka obok „Rzechu” w lesie Stanisława Bartnika

Andrzej Bartnik "Kołodziej" po zakupieniu trzech morgów pola od rodziny Świętoniowskich, postanowił postawić na granicy posesji kapliczkę. W roku 1899 wybudował kapliczkę, do której wstawił figurę św. Franciszka, którą sam wyrzeźbił w drewnie lipowym. Figurka została skradziona w latach 60-tych XX wieku. Milicja odzyskała skradzioną figurę na terenie Sanoka i przekazała ją do Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.

Kapliczka została wyremontowana na polecenia ks. proboszcza W. Szulara i przez niego poświęcona w roku 1999, podczas ulewnego deszczu.

Kapliczka obok SP Nr 2 w Budach Łańcuckich

Kapliczka ta znajduje się obok Szkoły Podstawowej Nr 2 w Budach Łańcuckich (prawa strona Wisłoka). Została zbudowana w połowie XIX wieku ze składek ludzi mieszkających w pobliżu. Od momentu wybudowania kapliczki w wieczory majowe odmawiano różaniec i modlono się w różnych intencjach, gdyż do kościoła parafialnego w Nowosielcach było ok. 10 km.

Kapliczka

Kapliczka znajduje się na granicy Bud Łańcuckich (prawa) i Korniaktowa. Została wybudowana po Powstaniu Styczniowym przez Lorenców, których syn nie powrócił z powstania. Obok kapliczki przez długie lata mieszkańcy Bud i Korniaktowa śpiewali "Majówki".

Pomnik

Pomnik wybudowany w 1994 roku upamiętniający żołnierzy AK walczących na terenie Bud Łańcuckich. Znajduje się on obok SP Nr 2.

Kalendarz

Marzec [2024]

Kalendarz z wydarzeniami
Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek
01 02 03
04 05 06 07 08 09 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Informacje

Dzisiaj jest: Wtorek, 19 Marca 2024
Godzina: 08:42:01
Imieniny: Aleksandryny, Jżzefa i Nicety

Newsletter